komiksy: 1934 komiksy polskie: 187 seriale animowane: 112 biografie: 59

Ciekawostki

Spider-Man 2 (2004) Logo

Film jest pierwszym obrazem z serii, który wyświetlono w kinach IMAX.

Z budżetem wynoszącym $200 mln film był jak na ówczesne czasy najdroższą produkcją w historii kinematografii. W 2005 roku zdetronizował go „King Kong”, który kosztował $207 mln.

Około $54 mln przeznaczono z budżetu na same efekty specjalne.

Na wstępnym etapie produkcji film miał być zatytułowany „The Amazing Spider-Man” wzorem historycznej serii komiksowej. Co ciekawe, tytuł ten doczekał się wreszcie ekranizacji w 2012 roku w postaci pierwszej części nowej serii w reżyserii Marca Webba.

Przy wyborze tytułu brano też pod uwagę takie nazwy jak „Spider-Man: No More”, „Spider-Man 2 Lives” i „Spider-Man: Unmasked”. Kiedy film był już gotowy, przesłano go do kin pod tytułem „Spray Paint”, aby zmylić piratów zajmujących się rozpowszechnianiem nielegalnych kopii filmów w Internecie. W amerykańskich kinach sequel wchodził pod fikcyjną nazwą „Choices”.

W dziedzinie efektów specjalnych jest to pierwszy i jedyny obraz z trylogii Sama Raimiego, wyróżniony nagrodą Amerykańskiej Akademii Filmowej. Poprzednia część była nominowana w tej kategorii, jednak przegrała wyścig po Oscara. Drugi sequel w ogóle nie doczekał się żadnej nominacji ze strony Akademii.

Pierwsze zdjęcia do filmu rozpoczęto w listopadzie 2002 roku w Chicago. Tam nakręcono sławną scenę z pędzącym pociągiem miejskim. Główny okres zdjęciowy, przebiegający w Nowym Yorku i Los Angeles, zaczął się 12 kwietnia 2003 i trwał do samego końca tego roku.

W trakcie zdjęć główna obsada aktorska w wielu scenach rezygnowała z usług dublerów. Nawet będąca w jesieni życia Rosemary Harris podziękowała kaskaderowi za zastępstwo.

Scenograf Neil Spisak, tworząc zaniedbaną kryjówkę Doctora Octopusa na podupadłym molo, wzorował się na filmografii Fritza Langa i kultowym filmie „Gabinet Doktora Caligari”.

W czasie produkcji filmu kompozytor Danny Elfman miał zatarg z reżyserem Samem Raimim. Był to konflikt na tyle poważny, że autor muzyki zapowiedział, że nigdy więcej nie będą już ze sobą współpracowali. Słowa dotrzymał, dlatego też twórcą ścieżki dźwiękowej trzeciego filmu o Spider-Manie jest Christopher Young.

Za udział w sequelu Tobey Maguire otrzymał gażę w wysokości $17 mln.

Istniała obawa, że Tobey Maguire nie powróci do roli Petera Parkera, gdy podczas kręcenia zdjęć do filmu „Seabiscuit” aktor doznał urazu kręgosłupa. Wytwórnia rozważała zastąpienie go Jakem Gyllenhaalem, który w tym czasie spotykał się prywatnie z Kirsten Dunst i nie miał zbyt wygórowanych oczekiwań finansowych. Dzięki szybkiemu powrotowi do zdrowia Maguire nie stracił jednak roli, która przyniosła mu tak dużą popularność i tak wysokie honorarium.

Alfred Molina & Sam Raimi (Spider-Man 2) Alfred Molina został obsadzony w roli Doctora Octopusa w lutym 2003 roku. Sam Raimi popierał jego kandydaturę na prośbę swojej żony, która była zachwycona jego rolą w filmie „Frida”. Innymi branymi pod uwagę aktorami byli: David Duchovny, Liev Schreiber, Robert De Niro, Sam Neill, Ed Harris i Chris Cooper. Molina, chcąc jak najlepiej odtworzyć komiksowy pierwowzór na ekranie, zadbał o to, by jego postać wyróżniała się okrutnym i szyderczym poczuciem humoru.

Na planie filmowym Alfred Molina nadał imiona swoim 4 mechanicznym mackom (Larry, Harry, Flo i Moe). Flo to górna, prawa macka najbardziej opiekuńcza wobec swojego właściciela – w filmie ściąga mu okulary i pomaga w piciu napoi.

W porównaniu z komiksem filmowa wersja Doktora Octopusa nie jest samotnikiem, wyśmiewanym za wygląd i charakter przez środowisko naukowe. W filmie Otto Octavius to szczęśliwy i czuły małżonek o bardzo sympatycznym usposobieniu, którego nieszczęśliwy wypadek przy pracy zmienia dopiero w potwora znanego z komiksów. Kreacja Moliny przypomina zatem bardziej komiksową odmianę Dr. Curta Connorsa niżeli Otto Octaviusa.

Norman Osborn pojawia się w filmie jako widmo nawiedzające swego syna i namawiające go do zemsty. Willem Dafoe wpadł na ten pomysł podczas kampanii promocyjnej poprzedniej części serii. Inspiracją była dla niego postać króla Hamleta, który jako duch usiłuje nakłonić syna do pomszczenia jego śmierci.

Jerry O’Connell zabiegał o rolę Johna Jamesona, syna wydawcy „Daily Bugle”, jednak casting wygrał Daniel Gillies.

Bruce Campbell, prywatnie przyjaciel Sama Raimiego, ponownie zagrał epizod. Tym razem wystąpił jako wredny bileter, który nie pozwala spóźnionemu Peterowi Parkerowi wejść do teatru, szkodząc bardzo jego znajomości z Mary Jane.

Stan Lee, twórca postaci Spider-Mana, zagrał mężczyznę, która odciąga kobietę na bezpieczną odległość, gdy na chodnik spada gruz powstały podczas walki Spider-Mana i Doctora Octopusa. Początkowo planowano, by to Stan Lee krzyknął na widok Spider-Mana rzekomo kradnącego komuś pizzę, jednak ostatecznie w scenie tej wystąpił inny aktor.

Amerykański komik Hal Sparks wystąpił w epizodycznej roli w jednej z najzabawniejszych scen filmu – jako pasażer windy podejmuje dyskusję ze Spider-Manem na temat jego kostiumu.

John Landis, reżyser wielu komedii, pojawił się na ekranie jako doktor w szpitalu, do którego zabrano po wypadku Doktora Octopusa.

W pierwszej wersji scenariusza, opracowanej przez Alfreda Gougha i Milesa Millara, przeciwnikami Spider-Mana byli Doctor Octopus, Lizard i Black Cat.

Spider-Man 2 (Plakat w metrze) Kiedy do pracy nad skryptem przystąpił Michael Chabon, fabuła filmu przybrała zgoła odmienny kierunek od finałowego efektu widocznego w kinach na całym świecie. W wizji Chabona młody Otto Octavius podkochuje się w Mary Jane, a jego mechaniczne ramiona wydzielają endorfiny zwalczające ból związany z ich przymocowaniem do ciała naukowca. Podczas randki Otto rani dotkliwie dwóch złodziei, czym wystrasza Mary Jane. Następująca po tym zdarzeniu walka ze Spider-Manem powoduje stopienie ze sobą macek Doctora Octopusa. Ta niezdrowa fuzja zaczyna zagrażać życiu Octaviusa i zdesperowany geniusz, bojąc się nieuchronnej śmierci, planuje pozyskać kręgosłup Spider-Mana, ponieważ tylko materiał genetyczny Petera Parkera może ocalić go przed agonią. W tym celu Doctor Octopus zawiązuje sojusz z Harrym Osbornem, który miał być osią fabuły kolejnej odsłony filmowego cyklu. W tej wersji wydarzeń Doctor Octopus okazuje się też być twórcą zmodyfikowanego genetycznie pająka z pierwszego filmu. Producent Avi Arad odrzucił koncepcję trójkąta miłosnego rozpiętego między Peterem, Mary Jane i Otto. Z kolei Sam Raimi uznał, że Octavius lepiej będzie się prezentował jako człowiek upadły z dobrymi intencjami, i stwierdził, że konflikt nabierze na ekranie większej dramaturgii, gdy Spider-Man, widzący w naukowcu idola, będzie starał się uratować go przed jego wewnętrznymi demonami.

Wizja Michaela Chabona zakładała również wyznaczenie nagrody pieniężnej w wysokości $17 mln za głowę Spider-Mana przez Harry’ego Osborna i gazetę „Daily Bugle”. Na wieść o tym sowitym wynagrodzeniu większość mieszkańców Nowego Yorku miała zwrócić się przeciwko Spider-Manowi.

W dopracowaniu ostatecznej wersji scenariusza pomagał Ivan Raimi, brat reżysera. Jako konsultant jego nazwisko nie zostało wymienione w napisach końcowych, co w amerykańskim przemyśle filmowym jest powszechną praktyką.

W jednym z wywiadów Sam Raimi wyznał, że w kreacji motywu przewodniego drugiej części ekranizacji przygód Spider-Mana wzorował się na filmie „Superman II” – w nim również główny bohater postanawia zrezygnować z obowiązków superbohatera na rzecz prywatnego życia i związku z ukochaną. Szacunek żywiony przez reżysera do legendarnej postaci DC Comics znalazł też wyraz w scenie, w której biegnący Peter Parker niczym Superman rozpina wyjściową koszulę, odsłaniając znak pająka na ukrytym pod spodem kostiumie Spider-Mana. Próba zatrzymania pociągu miejskiego stopami to również kalka znanej metody Supermana.

The Amazing Spider-Man #50 Inspiracją dla sequela była kultowa historia „Spider-Man No More!” wydrukowana na łamach komiksu The Amazing Spider-Man #50. Z niej wzięto scenę, w której Peter Parker wyrzuca strój Spider-Mana do kosza na śmieci.

W finałowej walce z Doctorem Octopusem można dostrzec motyw wspólny z opowieścią przedstawioną w The Amazing Spider-Man #33. W komiksie miłość do cioci May sprawia, że Spider-Man odnajduje nadludzką siłę do podniesienia ogromnego ciężaru, natomiast w filmie dzięki deklaracji miłości do Mary Jane zdobywa się na ten heroiczny wyczyn.

W filmie Peter Parker studiuje na Columbia University, prawdziwym nowojorskim uniwersytecie, w przeciwieństwie do komiksu, gdzie był studentem fikcyjnej uczelni Empire State University.

Wątek utraty pajęczych super-mocy został zapożyczony z The Amazing Spider-Man Annual #1.

Kiedy Peter Parker dostrzega, że jego moce przestają działać, ma to miejsce w tym samym zaułku, w którym testował je w pierwszej części filmowej serii.

Bank, w którym ma miejsce pojedynek Spider-Mana i Doctora Octopusa, został wykorzystany w filmie „Akademia Policyjna 6: Operacja Chaos”.

Kiedy Doctor Octopus porywa Mary Jane, a ta krzyczy wniebogłosy, owa scena przypomina motyw z filmu „King Kong”, w którym gigantyczny goryl zabiera krzyczącą Ann Darrow na szczyt Empire State Building.

W pociągu dwóch chłopców, którzy podają Spider-Manowi maskę, to przyrodni bracia Tobey Maguire’a – Weston Epp i Jopaul Epp.

W komiksie John Jameson przemienia się w Man-Wolfa. W filmie też nosi medalion odpowiedzialny za tę transformację i pojawia się w jednej ze scen przy pełni Księżyca.

Właściciel kamienicy, w której Peter Parker wynajmuje kawalerkę, nazywa się Mr. Ditkovich. Jego nazwisko to celowe nawiązanie do Steve’a Ditko, współtwórcy postaci Spider-Mana.

Spider-Man 2 (Szkic koncepcyjny) Sekwencja, w której widać odciętą rękę z piłą łańcuchową przy stole operacyjnym w szpitalu, to hołd złożony „Evil Dead”, kultowej serii horrorów stworzonych przez Sama Raimiego.

Jeszcze raz Jonah Jameson jest twórcą ksywki super-złoczyńcy. Poprzednio wymyślił Green Goblina, a w tym filmie ukuł nazwę Doctor Octopus i jej zdrobniała formę – Doc Ock.

Jednym z prasowych przydomków Otto Octaviusa, zaproponowanych przez Hoffmana, asystenta Jonaha Jamesona, jest Doctor Strange. Wydawca gazety odpowiada, że ta nazwa jest już przez kogoś zajęta. W uniwersum komiksowym tym pseudonimem posługuje się Stephen Strange, postać stworzona przez ten sam duet od Spider-Mana (Lee-Ditko). Co więcej, adres pizzerii „Joe’s Pizza”, gdzie zatrudniony jest filmowy Peter Parker, jest taki sam jak adres siedziby Doctora Strange’a w komiksie.

Jeden z nagrobków widocznych w tle sceny na cmentarzu podpisany jest imieniem i nazwiskiem scenografa filmu (Neil Spisak).

W nawiązaniu do swojego wypadku z kręgosłupem Tobey Maguire wraz z reżyserem wymyślił na planie kawał – w scenie, gdy Peter Parker pragnie z mizernym skutkiem odzyskać super-moce (upadek na dach samochodu), główny bohater wypowiada kwestię „Moje plecy, moje plecy”.

Recytowany przez Petera Parkera wiersz mający zrobić wrażenie na Mary Jane to „The Four Winds”, utwór poety i przedstawiciela romantyzmu Henry’ego Wadswortha Longfellowa.

The Importance of Being Earnest (Spider-Man 2) Mary Jane występuje w „The Importance of Being Earnest”, dramacie Oscara Wilde’a, który porusza problematykę sekretnych tożsamości. Grana przez nią bohaterka Cecily Cardew jest ich nieświadoma, aż do końca drugiego aktu sztuki. W prywatnym życiu Mary Jane również nie znała sekretu Petera i odkryła go dopiero na sam koniec filmu.

Na jednym z plakatów sztuki „The Importance of Being Earnest” znajduje się nazwisko Johna Fraziera, reżysera efektów specjalnych.

Przy dopasowywaniu kostiumu Tobey Maguire zdarł z siebie (razem z gibsem) wszystkie włosy na ciele.

W sequelu zastosowano nowoczesny system obsługi kamer zwany „Spydercam”, oddający perspektywę świata widzianą oczami Spider-Mana. W poprzednim filmie systemu tego użyto wyłącznie w ostatniej scenie obrazu.

Na potrzeby sequela projektant kostiumów James Acheson nieco udoskonalił kostium Spider-Mana – zadbał o bogatszą i intensywniejszą kolorystykę oraz poszerzył i wygładził krawędzie znaku pająka. W sumie stworzono 35 takich kostiumów.

Podobnie jak poprzednia część sequel zdobył powszechne uznanie amerykańskich krytyków. Serwis internetowy Rotten Tomatoes na podstawie zebranych recenzji wyliczył średnią filmu wynoszącą 94% oraz przyznał mu pieczęć Certified Fresh. Filmoznawcy docenili przede wszystkim ludzki wymiar przedstawionej na ekranie historii, dobór aktorów oraz efekty specjalne. Czasopismo Empire Magazine umieściło drugą część serii trylogii w rankingu „500 Najwspanialszych Filmów Wszech Czasów” (411 miejsce).

Na podstawie filmu powstała gra Spider-Man 2: The Game wydana przez Activision w 2004 roku. Produkcja przeznaczona do rozrywki interaktywnej wykorzystywała wątki z kinowego obrazu, uzupełniając je o nowe sceny i dodatkowych przeciwników (Black Cat, Rhino, Shocker, Mysterio, Puma).

Spider-Man 2.1 Na rynek kina domowego wydano rozszerzoną wersję filmu Spider-Man 2.1, dłuższą o 8 minut dodatkowych scen i wzbogaconą o ekskluzywne dodatki niedostępne w zwykłym wydaniu. Bonusem tej alternatywnej wersji był też krótki film reklamujący następny sequel serii (Spider-Man 3).

W scenach lotu Spider-Mana postarano się o to, by wiernie oddać klimat znany z klasycznej kreskówki o Spider-Manie z lat 60-tych.

Sequel pobił rekord otwarcia ($40.4 mln), który należał wcześniej do części pierwszej. „Spider-Man 2” jest drugim najbardziej dochodowym filmem przy uwzględnieniu wpływów z kin amerykańskich i trzecim pod względem zarobków na rynku światowym w 2004 roku.

Premiera sequela odbyła się w 4152 amerykańskich kinach, co w tamtych czasach uplasowało ten film na drugim w miejscu w tej kategorii, tuż za filmem „Shrek 2”.

Alex Ross (Spider-Man 2 Intro) W czołówce sequela użyto prac znanego rysownika komiksów Alexa Rossa do streszczenia widzom wydarzeń z poprzedniego filmu.

Grafika promocyjna miniserii Marvels, autorstwa Alexa Rossa, znalazła się na pierwszej stronie jednego z wydań „Daily Bugle”, wywieszonego w redakcji gazety.

Motyw klasycznej piosenki o Spider-Manie z lat 60-tych odtwarza w dwóch epizodycznych scenach zawodowa skrzypaczka Elyse Dinh.

.