komiksy: 1923 komiksy polskie: 185 seriale animowane: 112 biografie: 59

Moce

Geneza Mocy

spiderman_originSpider-Man zawdzięcza swoje nadludzkie moce ukąszeniu przez radioaktywnego pająka, który ugryzł go w czasie pokazu naukowego Expo sponsorowanego przez General Techtronics Laboratories East. Po wypadku Peter odczuwał dziwne zawroty głowy, które minęły w momencie, gdy zauważył swoje niezwykłe moce. Jad pająka wywołał w jego organizmie szereg fizjologicznych mutacji, które odzwierciedlają charakterystyczne umiejętności pająków. Mutacja przez Królową oraz zmartwychstanie po walce z Morlunem obdarzyły go kolejnymi, nowymi zdolnościami. Oryginalne moce Spider-Mana można podzielić na cztery główne kategorie: Pajęcza Siła, Pajęcza Szybkość, Pajęczy Chwyt oraz Pajęczy Zmysł. W kategorii Inne Moce opisano mniej ważne, ale równie istotne umiejętności, które zapewniają Spider-Manowi przewagę nad innymi ludźmi. Natomiast w kategoriach Mutacja Królowej oraz The Other przedstawiono moce uzyskane w wyniku kolejnych mutacji Spider-Mana opisanych w historiach „Changes” i „The Other: Evolve or Die”.

Pajęcza Siła

PAJĘCZA SIŁAOpis: Peter zyskał siłę domowego pająka powiększoną proporcjonalnie do masy jego ciała. Ogromna siła, jaką dysponuje Spider-Man budzi podziw niemal u każdego bohatera uniwersum Marvela. Peter jest w stanie podnieść ciężar o wadze 10 ton, a w przypływie stresu czy gniewu jest w stanie wydźwignąć znacznie więcej. Niejednokrotnie widziano go w sytuacjach, które wydawałaby się wprost niemożliwe. Spider-Man podnosił autobusy, podtrzymywał duże elementy konstrukcji budynków, które spadały na przechodniów, własnymi plecami przenosił płyty blokowe, a nawet za pomocą sieci powstrzymywał budynki przed runięciem. W filmie Sama Raimiego zatrzymał siłą własnych mięśni pędzący pociąg. Po przemianie w Pająka, w którego zamieniła go Królowa, siła Spider-Mana wzrosła do 15 ton, zaś po zmartwychstaniu (zrzuceniu skóry i hibernacyjnej regeneracji w kokonie) wynosi ona około 25 ton.

Spider-Man wykorzystuje w głównej mierze swoją siłę do walki wręcz. Często musi jednak kontrolować się, aby nie skrzywdzić potencjalnego przeciwnika. W przypadku zwykłych ludzi Spider-Man może powalić ich do nieprzytomności jednym „lekkim” ciosem, w przypadku super-łotrów potrzebuje o wiele większego nakładu siły (niektórzy przeciwnicy tacy jak Venom i Carnage wykazują odporność na ciosy ze strony Spider-Mana, zatem do ich pokonania Peter wykorzystuje swój spryt). Pajęcza siła w połączeniu z cechami Petera takimi jak determinacja, opanowanie, cierpliwość, wytrwałość oraz spryt, czyni z niego bardzo potężnego przeciwnika.

Pajęcza Szybkość

spiderman_speedOpis: W wyniku ukąszenie pająka Peter odziedziczył pajęczą szybkość, która pozwala mu reagować niezwykle zwinnie w ekstremalnych i niebezpiecznych sytuacjach. Spider-Man rusza się i reaguje kilkanaście, prawdopodobnie 15 razy szybciej niż zwyczajny człowiek. W parze z tym idzie także nadludzki refleks. Peter jest w stanie uniknąć wystrzelonej kuli (jeśli jest odpowiednio daleko, z bliskich odłegłości życie ratuje mu pajęczy zmysł), ciosów przeciwników czy też spadających obiektów. Pajęcza szybkość sprawia, że Spider-Man jest ciężkim celem do zatrzymania bądź zestrzelenia.

Pajęczy Chwyt

spiderman_gripOpis: Pajęczy Chwyt to zdecydowanie najbardziej niezwykła i użyteczna moc, jaką Spider-Man odziedziczył po radioaktywnym pająku. Zapewnia mu ona naturalną pajęczą umiejętność wspinania się po ścianach i suficie. Dzięki niej Peter może dostać się w niemal każde miejsce niedostępne zwykłemu człowiekowi jak np. otwory wentylacyjne czy szyb windy. Często zresztą korzysta z tej umiejętności, aby ukryć swoją obecność, chowając się niczym pająk w rogu pomieszczenia czy też na suficie. Przyklejanie się do powierzchni ratuje go przed śmiercionośnymi upadkami z dużych wysokości. Spider-Man jest w stanie „przykleić się” niemal do wszystkiego, wliczając w to ruchome obiekty (np. autobusy, ciężarówki, helikoptery). Bohater ma jednak trudności z przyczepieniem się do wypolerowanych (posmarowanych olejem czy tłuszczem) powierzchni. Spider-Man używa również pajęczego chwytu do podnoszenia ciężkich przedmiotów (powierzchnią dłoni jest w stanie unieść ogromny głaz, często wystarczy nawet dotyk jakiegoś przedmiotu palcem, aby podnieść go na pewną wysokość).

Istnieją dwie naukowe hipotezy wyjaśniające naturę pajęczego chwytu. Pierwsza mówi, że ciało Petera świadomie przyciąga molekuły stałego obiektu, kiedy wywierany jest na niego odpowiedni nacisk. Druga głosi, że umiejętność ta związana jest z elektrycznością statyczną. Po śmierci z rąk Morluna i zmartwychstaniu Pajęczy Chwyt Spider-Mana objął całe jego ciało, dzięki czemu może przenosić ciężkie przedmioty na swoich plecach oraz „przykleić” maskę do swojej twarzy, tak aby przeciwnik miał trudności z jej ściągnięciem. W filmach Sama Raimego Spider-Man wspina się po ścianach za pomocą wyrastających z koniuszków palców miniaturowych, ale ostrych jak brzytwa zaczepów.

Pajeęczy Zmysł

spiderman_senseOpis: Pajęczy zmysł to najbardziej wyrafinowana i skuteczna moc, która wielokrotnie ratowała Spider-Manowi życie w ogniu walki. Ma ona forme jasnowidzenia bądź szóstego zmysłu, który świadomie uaktywnia się i ostrzega go przed niebezpieczeństwem czy pobliskim zagrożeniem. Pajęczy zmysł objawia się mrowiącym dzwonieniem z tyłu jego głowy. Kiedy Spider-Man nie jest w stanie zbadać natury niebezpieczeństwa, może ocenić stopień jego zagrożenia intensywnością „dzwonienia”. Pajęczy zmysł ostrzega przed trzema rodzajami niebezpieczeństa: fizycznym, zagrażającym jego prywatności i potencjalnym. Najmocniej działa na Spider-Mana fizyczne zagrożenie. Kiedy wróg pragnie zadać mu śmiertelny cios bądź snajper mierzy do niego z dalekiej odległości, pajęczy zmysł wywołuje uczucie silnego bólu, który pobudza bohatera do szybkiej reakcji bez chwili wahania. Pajęczy zmysł wielokrotnie ratował Petera przed ujawnieniem swojej drugiej tożsamości. Kiedy jego prywatność jest zagrożona (np. kiedy ktoś obserwuje go w chwili zmieniania stroju) zmysł pająka daje o sobie znać. Peter potrafi również rozpoznać czy ktoś kłamie bądź ma niecne w stosunku do niego zamiary. Co ciekawe, gdy ktoś zaczyna kojarzyć osobę Parkera ze Spider-Manem, bohater doskonale zdaje sobie z tego sprawę i zyskuje szanse rozwiania tych podejrzeń. Pajęczy zmysł potrafi także ostrzegać przed potencjalnym niebezpieczeństwem takim jak ukryta broń, zamaskowana osoba czy przechodzący w pobliżu wróg. Przydaje się również do unikania zastawionych pułapek, rozpoznawania środków bezpieczeństwa czy też informowania o niebezpiecznych czynnikach otoczenia (nietrwałej konstrukcji budynku, śmiertelnym gazie, kruszącym się stropie itp.) Bardzo użyteczny jest w ciemnych pomieszczeniach lub w sytuacjach, gdy Peter utraci na pewien czas zdolność widzenia.

Ostatnio z powodu genetycznych zmian Królowej oraz przemianie w „Innego” pajęczy zmysł został znacznie udoskonalony. Obecnie odpowiada również za psychiczną więź ze środowiskiem, głównie z owadami i pajęczakami (z pająkami tworzy swoistą empatię), a także wzmacnia wzrok Spider-Mana w ciemności oraz wyczuwanie wibracji przekazywanych z włosów na rękach oraz pajęczych sieci. Podsumowując, pajęczy zmysł to swego rodzaju wewnętrzny, biologiczny radar, którego wartość w warunkach bojowych jest nieoceniona.

Największą zaletą pajęczego zmysłu jest jego „współpraca” z pozostałymi umiejętnościami Spider-Mana. W połączeniu ze znakomitym refleksem i nadludzką zrecznością pajęczy zmysł czyni go jednostką niezwykle trudną do pokonania i skutecznego wyeliminowania. Doskonałym na to przykładem jest wielokrotny wystrzał z automatycznego karabinu, przed którym Spider-Man jest w stanie ochronić się bez żadnego uszczerbku fizycznego. Często bohater nie musi nawet myśleć o zagrożeniu, jego imponujący refleks wykona za niego całą robotą. Pajęczy zmysł jest więc znaczącym dodatkiem, „dobrym przyjacielem”, na którego Peter może liczyć, gdy zawiodą go inne umiejętności. Jednak i on bywa czasem zawodny. Dla przykładu, Green Goblin wynalazł gaz, który zagłuszał pajęczy zmysł Petera, dzięki czemu Osborn był w stanie poznać tożsamość Spider-Mana. Ponadto wrogami „niewidocznymi” dla szóstego zmysłu Petera są symbionty Venom oraz Carnage.

Inne Moce

Opis: Spider-Man wyróżnia się jeszcze paroma cechami, które odróżniają go od zwykłego człowieka.

Nadludzka wytrzymałość: Spider-Man dysponuje kondycją, której nie może osiągnąć przeciętny człowiek. Przez długi okres czasu może pozostawać w ciągłym ruchu oraz prowadzić aktywność fizyczną, zanim dopadnie go zmęczenie. Pod wodą potrafi wstrzymać oddech nawet do 8 minut.

Nadludzka odporność: Z powodu wzmocnienia szkieletu, wewnętrznych/zewnętrznych tkanek oraz systemu nerwowego ciało Spider-Mana jest znacznie bardziej wytrzymałe i odporne na uderzenia oraz urazy w porównaniu do zwykłego człowieka. Dzięki temu wzmocnieniu ciosy przeciwników nie wyrządzają mu dużej szkody. Jednak nie jest on nietykalny, gdyż poważniejsze obrażenia zadane przez potężnych przeciwników takich jak Morlun nie są obojętne dla jego zdrowia. Spider-Man wykazuje też mniejszą podatność na narkotyki oraz różne trucizny i toksyny, gdyż przyspieszony metabolizm zwiększył tolerancję jego organizmu na używki. Wyjątkiem jest alkohol, na który Spider-Man reaguje jak każdy człowiek.

Nadludzka regeneracja: Peter posiada zdolność szybkiej regeneracji, która pozwala mu skutecznie i prędko leczyć zadrapania, złamania kości oraz lekkie lub średnie rany. Szybciej też wychodzi z takich ludzkich chorób jak przeziębienie czy grypa. Nie posiada jednak takiej zdolności samoleczenia jak Green Goblin czy Wolverine.

Nadludzka zwinność/zręczność: Spider-Man jest nadzwyczajnym akrobatą, a jego ścięgna i tkanki łączne są dwukrotnie bardziej elastyczne niż u przeciętnego człowieka.

Nadludzka równowaga: Spider-Man potrafi utrzymać doskonałą równowagę w każdej pozycji, jaka jest możliwa do przyjęcia przez Człowieka-Pająka. Kieruje się przy tym instynktem, który pozwala mu balansować praktycznie na każdym obiekcie, niezależnie od tego, jak mały i wąski jest ten obiekt. Unikalny styl walki Spider-Mana polega na zsynchronizowanym połączeniu równowagi ze zręcznością, siłą oraz szybkością.

Nadludzki wzrok: Spider-Man dysponuje wyostrzonym zmysłem wzroku, dzięki któremu odznacza się doskonałą celnością przydatną, zwłaszcza w szybowaniu po mieście na pajęczych sieciach lub łapaniu za pomocą sieci spadających osób.

spiderman_jumpNadludzka skoczność: Z powodu swojej siły Spider-Man potrafi skakać na duże wysokości. Może skoczyć na wysokość kilkunastu pięter bądź przeskakiwać z jednego budynku na drugi nawet, jeśli dzieli je spora odłegłość.

Mutacja Królowej

Opis: Pierwsza, poważna ewolucja mocy Spider-Mana miała miejsce w historii „Changes” (Spectacular Spider-Man Vol. 2 #15-20, 2004) należącej do crossoveru „Avengers Disassembled”. W tej historii Spider-Man spotkał na swojej drodze Królową, kobietę-mutanta, która miała zdolność kontrolowania owadów. Po pocałowaniu Spider-Mana Królowa zapoczątkowała w jego organizmie transformację w Ogromnego Pająka, który zaczął jej służyć. Ostatecznie Pająk zmarł, a z jego ciała wyszedł Peter Parker (już w ludzkiej formie), który odkrył spowodowane mutacją Królowej nowe moce.

Komunikacja z owadami/pajęczakami: Spider-Man potrafi psychicznie komunikować z owadami i pajęczakami, jednak nie potrafi kontrolować ich tak jak Ant-Man. Szczególnie silną empatię dzieli z pająkami, których obecność wyczuwa jego pajęczy zmysł. Co więcej potrafi doskonale rozróżnić ich gatunki. Spider-Man wykorzystał nową zdolność do porozumiewania się ze zwolennikami Królowej i osobami z „owadzim genem” oraz do rozbrojenia bomby niedoszłej pani.

Organiczna sieć: Po mutacji Królowej Spider-Man uzyskał zdolność produkcji organicznej sieci, która powstaje w jego organizmie. Ujścia sieciowych przewodów znajdują się na jego nadgarstkach, skąd wystrzeliwuje on tkaną przez siebie sieć. Nowa moc sprawiła, że zrezygnował on z używanych przez lata wyrzutni sieci, które oddał (jako prezent na Walentynki) swojej żonie do obrony przed napastnikami.

The Other

Druga poważna ewolucja mocy Spider-Mana dokonała się w 12 częściowym crossoverze „The Other: Evolve Or Die” (Friendly Neighborhood Spider-Man #1-4, Marvel Knights Spider-Man #19-22, Amazing Spider-Man #525-528). Po udaremnieniu planu Hydry Peter Parker odkrył, że jest chory na nieznaną i nieuleczalną chorobę. Szykując się na nieuchronną śmierć, postanowił spędzić ostatnie chwile życia z bliskimi. Jego plany pokrzyżował nieoczekiwany powrót Morluna, największego i najpotężniejszego przeciwnika, z jakim zetknął się Spider-Man. Zaatakowany przez Morluna Spider-Man doznał ciężkich ran i umarł, lecz wcześniej odebrał przeciwnikowi życie, wyzwalając na chwilę swoją zwierzęcą (pajęczą) naturę. Nieoczekiwanie okazało się, że dręcząca go choroba była potrzebą ewolucji jego organizmu. Zgon przyspieszył ową ewolucję, dzięki czemu Spider-Man otrzymał szansę na drugie życie. Aby jednak powrócić do świata żywych musiał wyzwolić „Innego”, co wiązało się z uzyskaniem nowych mocy.

Widzenie w ciemności: Po ewolucji Spider-Man potrafi doskonale widzieć w ciemności. Wcześniej mógł tylko orientować się w ciemnych pomieszczeniach za pomocą dzwoniącego w jego głowie pajęczego zmysłu. Przy braku światła obraz w jego oczach staje się zielony, tak jak ma to miejsce w noktowizorze. Jest to więc niezwykle przydatna moc w nocy.

Wzmocniony zmysł skórnego czucia: Spider-Man wyczuwa wibracje przekazywane z włosów na rękach i pajęczych sieci, po kórych się porusza. Dzięki temu jest w stanie określić np. z jakiego kierunku wieje wiatr. Siedząc w pajęczynie „czuje” jak prawdziwy pająk, co dzieje się w jego siedlisku.

Przyczepność całego ciała: Dzięki ewolucji Spider-Man może przyczepiać dowolne obiekty do każdej części swojego ciała. Dotąd „przyczepne miejsca” znajdowały się na jego dłoniach i piętach. Nowa moc jest bardzo przydatna, gdy Spider-Man nie może skorzystać ze swoich rąk, aby przenieść dany obiekt. W takiej sytuacji może przyczepić go do swoich pleców.

Żądła: Najwiekszą zdobyczą ewolucji Spider-Mana stały się ukryte, jadowite i ostre jak brzytwa żądła zlokalizowane w jego przedramionach. Wysuwają się one z okolic nadgarstków i są pokryte neurotoksyną (jadem), która wywołuje tymczasowy paraliż ofiary. Podobnie jak pajęczy zmysł żądła najczęściej reagują w sytuacjach zagrożenia (atak przeciwnika, próba zdemaskowania), nawet wbrew woli ich użytkownika. Mimo nazwy nowa broń Spider-Mana pod względem zastosowania przypomina bardziej szczękoczułki pająków niż typowe żądła owadów.

Hibernacyjna regeneracja w kokonie: Po fizycznej śmierci z rąk Morluna Spider-Man wszedł w stan śpiączki i zrzucił skórę, opuszczając swoje martwe ciało, po czym okrył się kokonem, w którym przeszedł w stanie hibernacji całkowitą regenerację. Dzięki temu wszystkie jego urazy zostały uleczone: wybite zęby, złamane kości, wyrwane przez Morluna oko, blizny i wycięte migdałki. Niektóre gatunki pająków zrzucają raz w swoim życiu skórę, dlatego też przypuszcza się, że hibernacyjna regeneracja Spider-Mana była jednorazową zdolnością.

Regeneracja ostatecznie dowiodła, że rzekomo nieuleczalna i śmiertelna choroba Spider-Mana objawiająca się nieporadnością, utratami przytomności i zaburzeniem koncentracji była wynikiem niekontrolowanej chęci przejścia jego ciała w stan uśpienia potrzebny do rozwinięcia nowych mocy. Objawy wystąpiły, ponieważ Spider-Man był zbyt „oporny”, by przejść w owy stan. Dopiero doświadczenie śmierci automatycznie zmusiło go do tego, co w konsekwencji umożliwiło mu powrót do życia. Choć hibernacja w kokonie stała się przyczyną nowych mocy, to stanowiła niezbędne ogniwo ewolucji (przemiany w „Innego”), jaka miała dokonać się w ciele Spider-Mana.

.